Bu sene dördüncüsü düzenlenecek olan Özgür Web Teknoloji Günleri bugün kapılarını ziyaretçilere açıyor. İki gün sürmesi planlanan bu etkinlik, bu yıl da geçen yılki gibi Yeditepe Üniversitesi’nde düzenlenecek etkinlik. Etkinliği  Linux Kullanıcıları Derneği ve Yeditepe Üniversitesi Bilgisayar Topluluğu beraber olarak organize etmekte.

Etkinlik boyunca güncel web teknolojileri hakkında 47 farklı oturum gerçekleştirilecek. Tüm bu oturumlara katılım tamamen ücretsiz yapılacaktır. Yine ayrıca sponsor olan birçok firma etkinlik boyunca stant açacak ve tanıtımlar yapacaktır. Siz de böylesine bilgi ve teknoloji dolu, kaliteli bir etkinliği kaçırmak istemiyorsanız 22-23 Kasım tarihlerinde ziyaret edebilirsiniz.

Etkinliğe ilişkin tüm detaylara ozgurwebgunleri.org.tr adresinden yahut Twitter üzerinden ulaşabilirsiniz.

Opera, nihayet geliştirme sürümünü yayınlayarak kullanıcılarına nasıl bir tarayıcı sunacağını ortaya koymaya başladı gerçek anlamda. 15 sürümü ile beraber birçok kişinin beğenisini kazanan Opera, aynı zamanda yine birçok kişiyi de hayal kırıklığına uğratmıştı hatırlarsanız. Fakat zaman ilerledikçe Opera, eski fonksiyonelliğini kazanacağını bizlere göstermeye başladı. Şu an için bunun en somut örneği olan 17 geliştirme sürümünü inceliyoruz…

Başlangıç seçenekleri

Bildiğiniz gibi Opera’nın eski sürümleri kullanıcıya birçok şekilde (son kalınan yer, ana sayfa, v.b.)  tarayıcıyı başlatabilme seçeneği sağlıyordu. Bu sürümde eklenilen yeni bir ayar ile kullanıcının son kaldığı sayfalar ile ve ana sayfa ile başlayabilmesi sağlanıyor. Başlangıç sayfasını aynı zamanda istediğiniz bir sayfa olarak tanımlayabiliyorsunuz. Bunun için opera:settings/startup ayarlarını kullanabilirsiniz.

Sekme Yönetimi: Sekme Sabitleme

Alışılan sekme yönetimi bu sürümle beraber yeniden ele alınmaya başlanıyor. Bunun ilk sonucu olarak bu sürümde sekme sabitlemeyi görüyoruz. Fakat ilerleyen sürümlerde görsel sekmeler, yatay sekmeler, pencereler arası sekme taşıma, sekme gruplama gibi özellikleri de göreceğiz.

Özelleştirilmiş Arama Motorları

Opera’nın en kullanışlı özelliklerinden birisi olan bu özellik de geliştirme sürümünde geri gelmiş durumda. Artık istediğiniz herhangi bir arama motorunu kolayca Opera’ya manuel olarak ekleyebilirsiniz. İstediğiniz kısayolu atayabilir ve varsayılan arama motorunu değiştirebilirsiniz. İleriki sürümlerde daha da geliştirilecek olan bu özellik şu an aktif olarak çalışmakta. Bu özelliği opera:settings/searchEngines ayarından yönetebilirsiniz.

Fare Hareketleri

Fare hareketleri daha önceki sürümlerde eklenmiş olsa da hızlı-iler/geri olarak bilinene (rocker gestures) özelliği eklenmemişti. Bu sürümle beraber hızlı ileri (sol klik+sağ klik) ve hızlı-geri(sağ klik+sol klik) özellikleri de Opera’ya eklendi. Bu sayede alıştığınız hızlı gezinimi yapabileceksiniz.

Temalar

Henüz daha başlangıç aşamasında olan bu özellik yakında eklenmiş oalcak. Varsayılan olarak kapalı durumda gelen tema desteğini opera:flags sayfasındaki Theme installation ayarını etkinleştirerek aktif hale getirebilirsiniz. Sonrasında eklenti kataloğundan bir tema indirerek kullanabilirsiniz. Elbette şu an pek kullanışlı değil ve hızlı erişim arka planını değiştirmekte sadece.

Adres Tamamlama: Ctrl+Enter

Birçok kullanıcının şikayet ettiği adres tamamlama özelliği www uzantısı için bu sürüme eklenmiş durumda. Ctrl+Enter kombinasyonu ile kullanabilirsiniz. Muhtemelen ilerleyen zamanlarda bu ayar geliştirilerek diğer uzantılar da (.net, .org. v.b.) dahil edilecektir.

Otomatik Tamamlama

Bu özellik her ne kadar 16 Next sürümünde eklenmiş olsa da henüz tam olarak bilinmiyor. Adından da anlaşılacağı üzere tarayıcının siz herhangi bir form alanına veri girerken, daha evvel tanımlamış olduğunuz kelimleri otomatik olarak tamamlamasına yardımcı olan bir özelliktir. Bu ayarı opera://settings/autofillEditAddress bölümünden düzenleyebilirsiniz.

Yer İmleri ve Eşleştirme

Şüphesiz en fazla talep edilen özellik yer imlerinin ve eşleştirmenin Opera’ya tekrar eklenmesi. Bu sürümde yer imlerinin Opera’ya tekrar eklenmesi yönünde somut çalışmalar görünmekte. opera:flags sayfasından Quick Access Bar ayarını aktifleştirdiğinizde yer imleri araç çubuğunun aktifleştiğini göreceksiniz. henüz bu özellik aktif olarak kullanılmıyor fakat yakın bir zamanda yer imlerinin aktifleştirileceğini ve sonrasında ise diğer eşleştirmelerin de geleceğiniz söyleyebiliyoruz artık.

Yine ayrıca bu sürümle beraber Opera, eşleştirme için sosyal ağları da kullanır hale getirilecek. Artık eşleştirme işlemini Facebook, Twitter, Google ve Opera hesabınızla yapabiliyor olacaksınız. henüz buna ilişkin bir detay yok fakat çoklu hesap girişi ile artık var olan hesabplarınızı kullanarak tarayıcı ayarlarınızı çok kolay yedekleyebiliyor olacaksınız. bu ayarlar muhtemelen yer imleri, şifreleriniz, siteye özel ayarlarınız, tarayıcı ayarlarınız, eklentiler, arama geçmişiniz, hızlı erişimizniz, v.b. olacak. Eşleştirme ayarını opera:flags sayfasındaki Synchronization ayarından kontrol edebilirsiniz.

Yukarıdaki önce çıkan değişiklerin yanı sıra bazı ufak tefek değişiklikler de bulunuyor elbette Opera 17’de. Bu ayarlara opera:flags sayfası üzerinden ulaşabilirsiniz. Örneğin; Extension action context menu ayarı ile eklenti düğmelerinde sağ klik menüsünü aktifleştirebilirsiniz, Enable lazy session loading ayarı ile açılışta aktif olan tab dışındaki diğer sekmelerin de yüklenmesini sağlayabilir ya da birçok diğer ayar ile test yapabilirsiniz.

Developer sürümü aynı zamanda Chromium 30 çekirdeğini içermekte, yine ayrıca çok daha fazla eklenti API desteği (yer imleri, komutlar, omnibox, webNavigation) sağlamaktadır ve buna ilişkin dokümantasyon yakında sunulacaktır. Yine ayrıca Media capture desteği ile tarayıcıya kamera ve mikrofon desteği eklenmiştir…

Buraya kadar anlattıklarımız elbette göze çarpan özellikler ve yeni Opera 17’yi karıştırdıkça eminiz çok daha farklı şeyler bulabileceksiniz. Daha geniş bilgi edinmek için Desktop Team bloğuna ve Developer bloğuna göz atabilirsiniz.  Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki; Opera bir kez daha kullanıcılarını yanıltmayarak en iyi, en hızlı ve en işlevsel web deneyimini kullanıcılarına sağlayacağı konusunda çalışmalar yaptığınız bizlere göstermiştir…

Hadi bakalım şimdi teste…

 MAC indirme linki için tıklayın

Opera, Presto çekirdeğini bırakıp webkit in çatallanmış hali olan Blink çekirdeği ile Opera’yı geliştirmeye başladığından beri çok şey değişti Opera adına. Opera Lab sürümünden gözlemlediğimiz gibi belki de Opera’yı Opera yapan diyebileceğimiz bir çok özelliğin çıkarıldığını görüyoruz. Ama eminim zamanla tekrar yeni çekirdeğe ilave edilip eski Opera kullanıcılarını sevindirecekleri gibi daha fazla yeni kullanıcıyı bünyesine katacaktır.

Yazıyı yazma amacıma gelirsek Opera 12.15 ve öncesi için yazılan Opera uzantıları/eklentilerinin büyük bir çoğunluğu Opera Lab da yani blink çekirdeğinde çalışmıyor. Google Chrome mağazasında ise gerçekten de bayağı bir eklenti var. Eğer beğendiğiniz bir eklenti varsa Opera Lab sürümüne kurabilirsiniz. Bu makalede buna değinecem.

Potansiyel olarak artık Chrome’un tüm eklentileri Opera’nın!

İhtiyacımız olan Opera Lab derlemesini buradan indirip kuruyorsunuz.

Örnek olması adına Google Chrome da olan ancak Opera da olmayan Youtube Ratings Preview eklentisini üzerinden açıklama yapacağım.

Öncelikle Google mağazasından beğendiğiniz eklentinin adresini buluyoruz. 

• Eklenti sayfası açık iken adres satırından resimde gördüğünüz son kısmı bir yere not ediyoruz.

• Yada yüklemek istediğimiz eklentiyi Chrome a kurduktan sonra resimde gördüğümüz gibi de ID yi alabiliriz.

• İhtiyacımız olan ID: cgbhdenfmgbagncdmgbholejjpmmiank

• Adres satırında aşağıki tanımı giriyoruz

[codesyntax lang=”text”] https://clients2.google.com/service/update2/crx?response=redirect&x=id%3D########%26uc [/codesyntax] 

Kod satırındaki “########” kısmını az önce not ettiğimiz ID ile değiştiriyoruz. Adresin son hali;

[codesyntax lang="text"] https://clients2.google.com/service/update2/crx?response=redirect&x=id%3Dcgbhdenfmgbagncdmgbholejjpmmiank%26uc [/codesyntax]

• Adrese tıklayarak eklentiyi gelen uyarılara tamam diyerek kuruyoruz.

• Eklentiler sayfasına Ctrl + Shift + E ile yada resimde gördüğünüz gibi erişiyoruz. Kurduğumuz ancak aktif olmayan eklentiyi yükle/kur diyerek aktif hale getiriyoruz.

• Hey sanırım yüklendi 

Bazı uzantılar özellikle Chrome için yazıldıklarından dolayı çalışmayabilir ancak bir çok uzantı bu şekilde çalışacaktır.

Belgeyi hazırlamadan önce ön bilgi veren offchu arkadaşıma teşekkür ediyorum. Ayrıca buradaki ve buradaki konu ve mesajları ingilizce olarak takip edebilirsiniz. 

Aklınızda olan herhangi bir soruyu yorum kısmından, forumumuzu kullanarak yada twitter üzerinden aktarabilirsiniz. Opera’lı güzel günlere tekrar görüşmek üzere.

Twitter

https://twitter.com/muhasturk
  

Bu hafta sonunu güzel bir etkinliğe katılarak değerlendirmek ister misiniz…Modern web teknolojilerinin konuşulacağı bu etkinlik hem zamanınızı değerlendirmek hem de değerli bilgiler edinmek adına faydalı olacaktır.

Bu sene ilke defa düzenlenecek olan, JsPyConf 2013‘ün kapsamı kısaca kendi deyimleri ile şu şekilde özetlenmiş: “Web’in yaşam standardı olduğu günümüz dünyasında bu teknolojinin en modern ve geniş kullanımlı  takipçilerinden JavaScript, Python ve Ruby programlama dilleri ve sundukları avantajları Türkiye’de ilki düzenlenecek olan bu konferansta konuşuyoruz!“

Eğer kısa da olsa biraz vaktiniz var ise bu etkinliğe kesinlikle katılmanızı öneriyoruz. Opera Türkiye ekibi de her ne kadar katılımcı olmasa da; bazılarımız yancı olarak SonsuzDöngü standı etrafından olacağız. Sizleri de bekleriz

Etkinlik Programı | Katılım Davetiyesi (Ücretsizdir)

Web olarak tanımlanan internet dünyasının nasıl bir gelişim içerisinde olduğu, arkasında bulunan uygulama, geliştirme, teknolojilerin ve bu teknolojiyi kullanan web tarayıcılarının birbirleri ile nasıl bir etkileşim içerisinde olduğunu merak ediyor musunuz.

Yukarıda bahsedilenlerin ve çok daha fazlasının renkli ve görsel bir grafikle açıklandığı ve oldukça da profesyonel hazırlanmış bir bir web sayfası bulunuyor. Bu sayfada ayrıca web tarayıcılarının geçmişine ait kısa kısa bilgiler verilerek bir miktar da geçmişe yolculuk yaptırılıyor. En azından bir göz atmanızda fayda var.

Web’in Evrimi

Web Platform, oluşumu  web üzerinde yararlanılabilecek bir kaynak bulabilme sorununa çözüm olmak, en son HTML5, CSS3 ve diğer standartlarla  ile ilgili kaliteli içerikleri barındırabilmek amacıyla başlatılmış bir projedir.

Site web geliştirmede kullanılan birçok teknoloji ile ilgili detaylı dokümantasyon içereceği gibi aynı zamanda bu teknolojilerin nasıl kullanılacağına dair en iyi örneklemeleri ve karşı platform tarayıcılarındaki uygulamalarına yönelik örneklemeleri de barındıracaktır. Yine aynı zamanda bu site üzerindeki tüm bilgi ve belgeler tamamen herkese açık olacak ve yine herkesin katkı yapabilmesi de sağlanacaktır.

Bu oluşum W3C‘nin de desteği ile geliştirilmektedir. İlerleyen dönemlerde ise bazı kodlama araçları, eğiticilere sağlancak kaynaklar ve web tabanlı kurslar ile daha da geliştirilecektir.

Opera Software‘dan ise Chris Mills özellikle bu oluşumda önemli bir rol alarak içerik geliştirme ve katılımcıları organize etme konusunda çalışmalarda bulunacaktır.

Bizler de bu oluşumun web üzerindeki birçok eksiği karşılayacağını ve oldukça yararlı olacağını düşünmekteyiz ve bu amaçla bu oluşumun bir parçası olarak WebED kapsamında başlatmış olduğumuz çalışmaları yakın bir zamanda webplatform.org üzerinden devam edeceğimizi bildirmek istiyoruz.

 Yardımcı Bağlantılar

• webplatform.org
• WebED Türkçe Eğitim Grubu
• Türkçe Çeviri Sayfası 
• Terminoloji Sayfası
• WebED Türkçe E-posta Grubu
• WebED Makaleleri (İngilizce)

Değişiklikler

Standart desteği:

• CSS Flexible Box desteği eklendi
• CSS Animasyon desteği eklendi
• CSS geçişleri için güncellemeler yapıldı
• WebSocket desteği güncelleştirildi (RFC6455) 
• Media Queries desteği güncelleştirildi
• HTML5 sürükle ve bırak için kısmi destek eklendi
• HTML5 Clipboard API ve olayları için destek eklendi
• contentEditable/designMode desteği eklendi
• SPDY protokol desteği eklendi
• Page Visibility API desteği eklendi 

Uyumluk:

• Bazı webkit önekleri ve CSS özellikleri için destek sağlandı

Güvenlik:

• Sahtekarlık Koruması eklendi (Bu özellik tıpkı masaüstünde olduğu gibi şüpheli ve tehlikeli sitelere ulaşılması durumunda tarayıcınızın sizi uyarmasını sağlamaktadır.)

Mimari yapı desteği:

• MIPS  desteği eklendi
• X86 desteği eklendi 

Resimler Daha Renkli Görünecek [ICC Profiles]

Kimi resim dosyaların kendi verilerini içermesinin yanısıra, birçok resim dosya formatı (jpg, png, vb..) gömlüü renk profilleri kullanmayı da kabul etmektedir. İşte bu ICC renk profilleri programlara, kabaca bu verilerin ekranda nasıl tanımlanacağını, gösterileceğini söylemektedir. Şu an web üzerinde bulunana birçok resim dosyası herhangi bir renk profili içermediğinden, tüm tarayıcılar tarafından ,herhangi bir renk düzeltilmesi yapılmaksızın, basit bir şekilde görüntülenebilmektedirler. Ancak fotoğraf ile uğraşan ve bu işe ciddi anlamda bağımlı/gönüllü olan kişiler kendi resimlerinin içerisinde özel profil bilgilerinin bulunmasından memnun olacaklarından ötürü böylesine bir ihtiyaç ortaya çıkmaktadır. Opera’da artık bu çeşitlilikteki resimleri destekleyecektir.

Her ne kadar teknik bir konu da olsa ilerleyen zamanlarda muhtemelen bir yerlerde karşınıza çıkabilecek olan bu resimlere ilişkin bir testi aşağıda bulabilirsiniz. Eğer  tarayıcınız her iki resmi de mavi olarak (sağdaki resim gibi) gösteriyorsa tarayıcınızın ICC profil desteği yok demektir. Fakat bu sürümle beraber soldaki resmi orijinal renkleri ile görebiliyor olacaksınız. 

Sağ Klik Menüsüne Eklenti Erişim Desteği [Context Menu API]

Bu yeni API desteği ile eklentilerin yönetimi, eklentilere erişim ve benzeri bir takım özellikler artık sağ klik menüsüne eklenebilecek. Opera kullanıcıların uzunca bir süredir istediği desteklerden birisi olan bu özellik sayesinde eklentilerin geliştirilmesi ve kontrolü artık daha kolay bir hal alacak. Kısacası be destek, eklentilerinin sadece bir araç çubuğu düğmesinden ibaret olmasını istemeyen geliştiricilerin epey işine yarayacak. Bunun sonucu olarak da yakın dönemde çok daha kullanışlı ve yararlı eklentiler görebiliyor olacağız. Bu API desteğine ilişkin ayrıntılı bir rehberi burada bulabilirsiniz. 

Tam Ekran Desteği [Fullscreeen API]

Bu destek sayesinde bir takım JavaScript kodları kullanılarak bir sayfanın ya da belirli bazı elementlerin tam ekran olarak kullanılabilmesine olanak sağlanılabilmektedir. Örneğin buradaki test sayfasında Java Script kodları kullanılarak yapılan kontrolleri görebilirsiniz ve tam ekran kontrolü de yine aynı şekilde bu destek ile yapılmaktadır.

SPDY Protokol Desteği

Google‘ın geliştirdiği bu yeni iletişim protokolü ile web sayfalarının %60 oranında daha hızlı yüklenebileceği vaad edilmektedir. Bu protokole ilişkin inceleme yazımızı okuyabilirsiniz.  Yine  ayrıca bu sürümle beraber gezdiğiniz web sayfalarının SPDY desteği olup olmadığını size gösteren bir de eklenti gelmektedir. Yıldırım şeklinde olan eklenti simgesi, eğer sayfa desteği var ise mavi renk olmaktadır. Örneğin Twitter’da deneyebilirsiniz….

Klavye ile Metin Seçebilirsiniz [Keyboard Text Selection]

Bu sürümle beraber ekrandaki bir metni seçebilmek için artık klavyenizi kullanabilirsiniz. Klavyenizdeki F7 tuşunu kullanarak imleci aktif hale getirdikten sonra, klavyenizin yön tuşları yardımı ile ekrandaki metnin  istediğiniz bir bölümünü seçebilirsiniz.

ve daha fazlası…

Yukarıda önce çıkan başlıklar dışında daha birçok konuda da geliştirme ve hata düzeltmeleri yapılmış bulunuyor ayrıca. Örneğin yine bu sürümle beraber MAC kullanıcılarının uzunca bir süredir yaşamakta olduğu klavye sorunları giderilmiş bulunuyor. Yine bunun yanısıra HTML 5 ile ilgili bazı standart destekleri eklenmiş bulunuyor. Teknik anlamda daha fazla bilgi almak için ODIN bloğunu ve tüm değişiklik listesi için de derleme ile ilgili haberi inceleyebilirsiniz.

Test edip görüşlerinizi bizimle burada ya da forumlarımızda paylaşırsanız memnun oluruz.  

İndirme Adresleri

• Windows 32-bit / Windows 64-bit
• Mac (Universal Binary 32/64-bit)
• Linux/FreeBSD

Günümüzde Web ile ilgili pek çok kurs mevcuttur ve bazıları web tasarımı ve web geliştirmeyi öğretmede iyi de iş çıkarmaktadır. Buna rağmen, Opera gibi Opera Türkiye ekibi olarak iyileştirmelerin yapılabileceğini düşünüyoruz ve bunu kolaylaştırmak amacıyla üniversitelere, okullara ve diğer eğitim kurumlarına ve web ile ilgili bir şeyler öğrenmek isteyen insanlara her zaman bir başvuru kaynağı olabilmesi amacıyla güncel web standartlarını içeren Türkçe bir kaynak, başvuru kılavuzu sunmayı amaçlıyoruz.

Şu an bu kapsamda en güncel ve doğru bilgiler W3C‘de (The World Wide Web Consortium)  bulunmaktadır. W3C yukarıdaki amaçları hayata geçirmek amacıyla Chris Mills ve Ben Friedman eş başkanlığında bir Web Eğitim (Webed) projesi başlattı. Bu proje kapsamında aşağıdaki amaçlar hedeflenmektedir.

• Eğitim materyalleri hazırlamak,
• Eğitim materyallerini kullanarak eğitim serilerinin oluşturmak(müfredat hazırlamak),
• Projeye katkıda bulunmaları ve projeden faydalanmaları için eğitmenlerle iletişime geçmek,
•  Eğitimcileri, Web standartlarını daha verimli bir şekilde kullanabilmelerini sağlayacak şekilde bilgilendirmek,
• Uluslararası alanda bu çalışmaları yaymak…  

Bizler de Opera Türkiye ekibi olarak, bu eğitim materyallerini Türkçe’ye çevirmek amacıyla web geliştiricimiz Çağlar Yeşilyurt (greench) koordinatörlüğünde herkesin katkı verebileceği Türkçe Eğitim Projesi  grubunu oluşturduk. Türkçe Eğitim grubunun amacı, insanların açık web standartlarını doğru ve verimli bir şekilde öğrenebilecekleri Türkçe eğitim materyallerini sunarak insanların bunlardan faydalanmalarını sağlamaktır…

Eğitim materyallerinin Türkçe’ye çevrilebilmesi için Transifex çeviri arayüzü kullanmaktayız. Yine aynı zamanda çevirilerde ortak bir dil oluşturulabilmesi amacıyla bir de terminoloji listesi hazırlıyoruz. Bu sayede herkesin kolaylıkla anlayabileceği ortak bir çerçeve çizebiliriz diye düşündük.

Çeviri çalışmalarımız çok kısa bir süre önce başlatıldı ve devam ediyor. Elbette sizlerin de katkılarıyla çok daha hızlı ve kısa sürede bu çalışmaları bitirebileceğimizi ve herkesin hizmetine sunabileceğimizi düşünüyoruz. 

Umarız herkes için faydalı bir çalışma olacaktır. Katkılarınızı bekliyoruz.

 Yardımcı Bağlantılar

• WebED Türkçe Eğitim Grubu
• Türkçe Çeviri Sayfası 
• Terminoloji Sayfası
• WebED Türkçe E-posta Grubu
• WebED Makaleleri (İngilizce)

Kısa Bir Tarih

Web’in bir dönenimde Netscape ve Internet Explorer çekişmesi vardı. Her iki tarayıcı geliştiricisi de kullanıcıların daha çok ilgisini çekmek için geliştirdikleri tarayıcıya çeşitli özellikler ekliyordu. Netscape taraycı ve kullanıcı arasında etkileşimi arttıracak olan Javascript dilini hazırladı. Microsoft ise ikili anlaşmazlıklardan dolayı kendi dilini, JScript, hazırlamak durumunda kaldı. Başlarda birbirine oldukça benzeyen bu iki dil iki üç yıl içinde birbirlerinden oldukça ayrılmaya başladı. Sonuç olarak sayfaya biraz dinamik öğeler katmak isteyen web geliştiricileri hazırladıkları web sayfasını ek olarak diğer web tarayıcısı için de hazırlamak zorunda kaldılar. Ziyaretçliler ise kendi kullandıkları tarayıcıyla uyumlu web sayfasını görüntülemeye başladılar. Yani aynı sayfanın bir Netscape versiyonu ve bir de Internet Explorer versiyonu bulunmaktaydı. Bu ikisini birleştirmek ve gelen ziyaretçinin web sayfasını otomatik olarak kendine uygun web sayfasını açması için web geliştiricileri tarayıcı kimliklerine bakmaya başladılar. Şimdi Netscape aktif geliştirilen tarayıcılar arasında değil ve yep yeni oyuncular var. Bahsi geçen dönemde hazırlanan web sayfaları yeni web tarayıcılarda çeşitli sıkıntılara yol açmaktadır. Browser sniffing işte tam da bu sorunların sebebi olmaktadır.

Browser sniffing adını verdiğimiz yöntem, çeşitli şekillerde (sunucu taraflı, istemci taraflı) yapılmaktadır. En belirgin olan yöntem Javascirpt yardımı ile tarayıcının kimliğine bakılmasıdır. Javascript uç birimden verilen navigator.userAgent komutu kullanmakta olduğunuz tarayıcının kimliğini gösterecektir. Bu kimlikteği bilgiler yardımıyla tarayıcınızın ne olduğuna, sürümüne ve kullandığınız işletim sistemine ulaşılmaktadır.

Günümüzde ise web tarayıcılarının sayısının artması ve birçoğunun güncel web standartlarını yakından takip eder olması sebebiyle bu yöntemin işlevselleği tamamen kaybetmiştir. Eski ve geçerliliğini yitirmiş tarayıcı tanımlama kodları barındıran web sayfalarının sayısı hiç de azımsanmayacak derecede olması, webin herkese açık olmasını diğer bir değişle herkesçe erişilebilmesini engellemektedir. Bu anlamda web geliştiricilerinin, büyük kurumların, şirketlerin bilgi işlem yetkililerinin benzer, güncelliğini web sitelerindeki güncelliğini yitirmiş kodları güncellemeleri gerekmektedir. Browser sniffing, sürekli yeni tarayıcıları, tarayıcı kimliklerinin takip edilmesini gerektirir. Bu yüzden bu yöntemle hazırlanan kodun bakımı zordur. 

Opera’nın site uyumsuzlukları ile ilgili almış olduğumuz geri bildirimleri/şikayetleri incelediğimizde gördük ki, uyumsuzlukların büyük çoğunluğunun kaynağını sitelerde bulunan “Tarayıcı Tanımlaması” kaynaklı olduğu görülmektedir. Hatta bu konuda çeşitli örnekler görmek adına bu tip sorunları ele aldığımız forumumuzu inceleyebilirsiniz. Şu an geçici bir çözüm olarak Opera’nın tarayıcı tanımlamasının değiştirilmesi çoğu zaman işe yarar bir çözüm olarak karşımızda durmaktadır. Bunun anlamı şudur: girdiğiniz web sitesi Opera’yı engellemektedir ve gelecekteki herhangi farklı bir tarayıcıyı engelleme potansiyeline sahiptir.

Tarayıcı Tanımlaması Neleri İçerir

Tarayıcı tanımalaması, tarayıcıya ilişkin temel bilgiler yer almaktadır. Örneğin Opera’nın tarayıcı tanımlamamızın aşağıdaki gibi olduğunu var sayalım ve inceleyelim.

[codesyntax lang=”text” lines=”no” container=”div” capitalize=”no” strict=”no” blockstate=”expanded”]

Opera/9.80 (Windows NT 6.1; U; tr) Presto/2.10.229 Version/11.62 

[/codesyntax]

Opera 12.00
Opera	İsim : Opera
9.80	Opera versiyonu -> site uyumsuzlukları nedeniyle eski versiyon tanımlanmıştır. Güncel versiyon aşağıdadır.
Windows NT 6.1	İşletim sistemi:  Windows 7
U	Güvenlik değerleri: N : güvenli değil U : yüksek güvenlikli I : zayıf güvenlikli
tr	Dil etiketi, kullanıcının tarayıcıyı hangi dilde kullandığını gösterir. (Chrome’da bulunmamakta) tr = Türkçe
Presto	Opera‘nın tarayıcı motoru (Diğer tarayıcılarda Trident, Gecko, Webkit olarak geçmekte)
2.10.289	Presto derlemesi
Version	Tarayıcı derlemesi
12.00	Derleme 12.00

Son Söz

Gördüğünüz üzere tarayıcı tanımlamasının kullanım amacı eskiden oldukça verimli iken, günümüzde bu anlamda kullanımı çeşitli sorunlar ortaya çıkarmakta, daha uyumlu ve açık bir Web yaratmak anlamında zorluk oluşturmaktadır.  Bu sebepten ötürü bu yöntem yerine özellik tanımlamalı kodlama yapmanızı öneriyoruz…

Yardımcı Bağlantılar

• Opera’da User Agent Switcher Kullanımı 
• Tarayıcı Tanımlama Kodu 1 | 2 
• Broswer Sniffing 
• UserAgentString.com 
• Browser ID strings